Soms heeft een huisarts het gevoel dat er iets niet in orde is met een patiënt, zonder dat hij precies weet wat. Dit niet-pluisgevoel is misschien geen heel nauwkeurig, maar wel een waardevol diagnostisch instrument. Bij tweederde van de gevallen leidt dit fingerspitzengefühl tot een diagnose en bij ruim eenderde stelt de huisarts uiteindelijk de diagnose kanker.
Wanneer een patiënt bij de dokter komt zijn niet alleen de ziektegeschiedenis en medisch onderzoek belangrijk om vast te stellen wat er aan de hand is. Ook intuïtie en ervaring spelen een rol. Wat voelt de arts aan zijn water? Pluis of niet pluis? Het niet-pluisgevoel werkt vooral als alarmbel of kompas en zet de arts ertoe aan objectieve redenen voor dit gevoel te zoeken.
In onderzoek naar ‘een vermoeden van kanker’ met huisartsgegevens van het onderzoeksinstituut Nivel, bleek dat bij 133 gevallen van niet-pluisgevoel de prikkel voor de huisarts bijvoorbeeld lag in onverklaard gewichtsverlies, een patiënt die eigenlijk nooit op het spreekuur komt, ongewoon langdurige klachten of het ‘zieke’ uiterlijk van de patiënt.
Vaak zag de arts ook een combinatie van deze factoren. De helft van deze patiënten verwezen de huisartsen direct door naar een medisch specialist, daarnaast lieten ze laboratorium, röntgen- en echo-onderzoeken doen. Bij tweederde van de patiënten leidde dit tot een diagnose en bij ruim eenderde stelde de arts de diagnose kanker. Bij ruim een kwart vermoedde de arts de definitieve diagnose al bij zijn niet-pluisgevoel.
‘Juist bij een ziekte als kanker, waarbij vroege opsporing zo belangrijk is voor de prognose, kan het niet-pluisgevoel heel waardevol zijn’, stelt Nivel-projectleider, huisarts en epidemioloog Gé Donker. ‘Vaak zijn er geen objectieve argumenten voor. Voor sommige artsen is het zelfs een bijna fysieke sensatie.’
‘De arts wantrouwt de situatie omdat hij of zij onzeker is over de prognose van de klachten en de behoefte voelt om in te grijpen. Om juist op basis van niet-pluisgevoel te verwijzen of verder onderzoek te laten doen kan dan net het verschil maken waardoor je er tijdig bij bent.’
Bron: Nivel
Lees ook:Na kanker vaker last van alledaagse klachten
Lees ook:Huisarts krijgt grotere rol bij nazorg kanker
Lees ook:Huisarts benadert klacht te vaak lichamelijk
Lees ook:Steeds meer kinderen met krentenbaard bij de huisarts
Lees ook:Internet populair bij stellen zelfdiagnose